Mae dementia yn aml yn datblygu yn araf ac nid yw’r arwyddion cynnar bob amser yn amlwg. Mae symptomau sy’n debyg i rai dementia i’w canfod mewn mathau eraill o salwch. Weithiau gall fod yn anodd gwahaniaethu rhwng dementia a’r anghofrwydd ysgafn a welir wrth heneiddio’n arferol.
Mae Alzheimer, dementia corff Lewy a dementia’r llabedi blaen-arleisiol oll yn glefydau niwroddirywiol, sy’n golygu bod y symptomau yn gwaethygu dros amser. Mae hyn fel arfer yn wir gyda dementia fasgwlaidd hefyd. Mae cyflymder y newid yn amrywio rhwng pobl a hefyd rhwng gwahanol glefydau ond, yn y rhan fwyaf o achosion, mae symptomau dementia yn datblygu’n raddol dros nifer o flynyddoedd.
Wrth i ddementia ddatblygu:
- Gall pobl ganfod bod eu gallu i gofio, meddwl a gwneud penderfyniadau yn gwaethygu.
- Mae cyfathrebu ac iaith yn aml yn mynd yn fwy anodd.
- Gall ymddygiad person newid a gall rhai pobl fynd yn drist neu ddigalonni.
- Mae gorbryder neu ffobiâu yn gymharol gyffredin.
- Gallai problemau gyda chanfyddiad amser achosi problemau gyda chysgu ac aflonyddwch yn ystod y nos.
- Mae dicter neu gynnwrf yn gyffredin yng nghamau diweddarach dementia.
- Mae’n gyffredin i bobl fod yn ansicr ar eu traed a disgyn yn fwy aml.
- Yn raddol, gallai fod angen mwy o help ar bobl gyda gweithgareddau dyddiol fel gwisgo, mynd i’r toiled a bwyta.
Gwybodaeth am ddementia yn Gymraeg oddi wrth Alzheimer’s Society
